จากหลบ 

จากหลบ เป็นชื่อจากที่เย็บเพื่อครอบบนอกไก่ของหลังคา ตรงส่วนที่สันของตับจากทั้ง ๒ ข้าง มาจดกัน จากหลบเย็บยากกว่าจากธรรมดา ต้องเตรียมอุปกรณ์ดังนี้ 

 ๑. ใบจากที่ใช้เย็บ ต้องเลือกที่มีก้านใบยาว ตัดจากต้นจากที่เริ่มตั้งลำต้นต้องพาดพะองขึ้นไป ใบแก่จัดเกรียมใช้ไม่ได้ต้องตัดทิ้งไป ๕-๖ ทาง แล้วเลือกตัดเอา ๔-๖ ทาง ไม่พอต้องหาจากต้นอื่นต่อไป ตัดใบออก มัด ๓ เปลาะ ตั้งทิ้งไว้ ๓-๔ วัน ถ้าเย็บสดจะฉีกขาดง่าย 

 ๒. ตับจาก ทำจากไม้หมาก หรือไม้ไผ่สีสุก ต้องเลือกจากที่มีลำต้นตรง ยาว ๖ ศอก ผ่าให้ได้ความกว้าง ๑ นิ้วครึ่ง เกลาข้างให้เรียบ ตับจากหลบต้องใช้คู่ ถ้าหลังคายาว ๒๕ ศอก ต้องใช้ตับจากหลบ ๕ คู่ 

 ๓. ไม้สวมตับจาก ทำด้วยไม้ไผ่กลม ยาว ๒ ศอกเศษ บากทำรูเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าหัวท้ายระหว่างรูต่อรู ห่างกัน ๑ ศอกกำ ไม้สวมตับจากใช้ ๒ อัน คือ สวมหัวท้าย บังคับให้ตับจากขนานกัน 

 ๔. คล้า ผ่าจากปลายไว้ข้อ ให้มีความแข็งพอที่เสียบใบจากที่ซ้อนกันได้ ยาวประมาณ ๑ นิ้วครึ่งถัดจากนั้นลอกส่วนที่เรียกว่า ขี้คล้าออก คล้าต้นหนึ่ง ๆ ผ่าเอาเพียง ๔ ตอก 

การเย็บจากหลบ ซ้อนคว่ำ ๒ ใบ ซ้อนหงายทับอีก ๔ ใบ ต้องกลับปลายกลับโคนกันทุกใบ เมื่อเริ่มเย็บให้ร่นไม้สวมตับจากมาหลังเล็กน้อย อยู่หน้าคนเย็บและคนเย็บต้องนั่งระหว่างตับจาก เอาจาก ที่ซ้อนแล้ววางบนตับจากทั้ง ๒ ให้ปลายเลยตับจากออกไปเท่ากันทั้ง ๒ ข้าง พับด้านขวาแล้วเย็บ อย่าชักตอกคล้าให้ตึงก่อน พับด้านซ้ายแล้วเย็บ ไม่ชักตอกคล้าให้ตึงเช่นกัน ซ้อนใบจากกลับโคนปลายกัน ๒ ใบ ปิดหัวตับจากแล้วพับทั้ง ๒ ข้าง ดึงตอกคล้าให้ตึงจากปิดหัวตับจากเมื่อถูกฝนจะผุเร็ว ตอกเย็บห่างจากตับจากประมาณ ๑ นิ้วครึ่ง ต่อไปซ้อนใบจาก ๖ ใบ มาทับครึ่งหนึ่งของส่วนแรก เย็บเช่นนี้ไปจนตลอดตับ ดึงไม้สวมออก ใช้จากปิดหัวตับจากเหมือนตอนเริ่มต้น คนเย็บจากธรรมดาได้ แต่เย็บจากหลบไม่ได้ต้องฝึกฝนด้วยการปฏิบัติจริง ๒-๓ ตับแรกอาจใช้ไม่ได้เอาเสียเลย แต่ตับที่ ๔, ๕ เริ่มดีขึ้น เย็บหลาย ๆ ครั้งก็เกิดทักษะทำได้อย่างชำนาญ 

เมื่อเย็บจากได้แต่ละตับแล้ว นับไปวางในที่แจ้งบนลานบ้าน ใช้ไม้แบน ๆ เช่น กระดานฝา วางเข้ากลาง ต้องใช้คน ๒ คน พับจากหลบ ให้ตับจากหรือขอบทั้ง ๒ ข้างเสมอกัน การพับต้องค่อย ๆ ทำมิฉะนั้นจะทำให้จากฉีกขาดได้ พับแล้วใช้ไม้ที่มีน้ำหนักพอสมควรทับไว้ เพื่อให้ส่วนที่พับอยู่ตัว ตั้งไว้เช่นนี้อย่างน้อย ๑ สัปดาห์ ตับต่อไปก็ทำแบบเดียวกัน ไม้สวมตับต้องใช้คู่เดิม เมื่อหลบหลังคาแล้ว ตับจากจะอยู่เป็นแนวเดียวกัน 

ก่อนขึ้นหลบหลังคา ต้องเตรียมไม้พะองสำหรับขึ้นลงคนส่งจาก ๑ คน คนคอยแทงไม้เสียบหนูอยู่ข้างล่าง ๑ คนโดยใช้ไม้พาดขื่อเป็นที่ยืนหรือนั่ง ไม้เสียบหนูทำด้วยไม้ไผ่สีสุก ผ่าเกลาให้กลม แหลมปลาย ยาว ๒ ศอกเศษ ผึ่งแดดพอหมาด ๆ ตามธรรมดาการหลบหลังคาจะทำหลังจากมุงจากเสร็จเรียบร้อยแล้ว เพราะต้องแทงไม้เสียบหนูให้ติดตับจากอันบนสุดทั้ง ๒ ข้าง 

การหลบหลังคา คนขึ้นหลบจะยืนบนพะองก่อน คนล่างจะส่งจากหลบให้ คนรับจะวางครอบอกไก่หรือสันหลังคา หัวแรกใช้เสียบหนู ๒ อัน กลับหัวท้ายกัน เพื่อป้องกันลมเปิด ไม้เสียบหนู ๒อันแรก คนยืนบนพะองเสียบเองได้ทั้งบนและล่าง เพราะเป็นส่วนที่เลยฝาเรือนออกไป จากนั้นคนหลบหลังคาขึ้นนั่งครอบบน เสียบไม้เสียบหนูตัวถัดไปหนึ่งอัน ต้องเสียบใต้ตอกกล้า แต่ให้อยู่บนตับจากหลบ คนข้างล่างคอยรับ กดไม้เสียบหนูให้แนบใต้อกไก่ แล้วแทงให้ทะลุแนบตับจากหลบ ทั้งคนบนและคนล่างต้องช่วยกัน แทงไม้เสียบหนูอันถัดไป ถ้าอันก่อนแทงไปทางซ้าย อันถัดไปต้องแทงไปทางขวา ต่อไปคนอยู่บนรับจากหลบมาปิดครอบจากหลบอันแรก ให้เหลื่อมกันประมาณ ๑ ศอก ใช้ไม้เสียบหนูแทงกลับซ้ายขวา ๒ อัน ต่อไปทำเช่นนี้ตลอด หัวสุดต้องใช้ไม้เสียบหนู ๒ อันเช่นกัน การหลบจากตั้งเป็นปริศนาคำทายไว้ว่า “สองขาหนีบคีบไว้แข็ง มือหนึ่งแยง มือหนึ่งคลำ ถามคนอยู่ใต้ว่า เข้าไม่เข้า” (พ่วง บุษรารัตน์)